Mleczko pszczele - jest to wydzielina gruczołów gardzielowych pszczół. Powstaje u pszczół robotnic w okresie kiedy są karmicielkami, to jest 7 do 14 dzień życia pszczoły. Rozwój gruczołów gardzielowych zależy w dużym stopniu od spożywania pyłku kwiatowego. Pszczoły karmicielki odżywiają mleczkiem larwy pszczele przez pierwsze trzy dni ich życia, potem przechodzą na papkę miodowo-pyłkową, a w rezultacie powstają pszczoły robotnice. Natomiast larwę, z której ma powstać królowa - matka, odżywiają tą substancją cały czas i dlatego z tego samego jaja powstaje pełnowartościowa samica. Matka pszczela przez całe swoje życie karmiona jest mleczkiem pszczelim, co pozwala jej sezonowo składać nawet 2 500 jaj na dobę i żyć nawet kilka lat, pszczoły robotnice żyją kilka tygodni lub kilka miesięcy. Trutnie także są odżywiane mleczkiem pszczelim, aby mogły być aktywne płciowo.
       Mleczko pszczele jest substancją o konsystencji półpłynnej śmietany i barwie najczęściej jasno-kremowej. Smak ma lekko gorzki, cierpki, kwaśnawy. Pierwszą analizę mleczka pszczelego wykonał Planta w 1888r. Mleczko pszczele różni się składem w zależności od tego jaki rodzaj larw karmią pszczoły, inne jest dla larw matek pszczelich inne larw trutni inne dla larw pszczół robotnic i zależy również od rodzaju pyłku kwiatowego jakim się odżywiają pszczoły karmicielki.
Świeże mleczko pszczele zawiera :

Zawiera również dużo aminokwasów: alaninę, argininę, kwas asparaginowy, cystynę, kwas glutaminowy, glicynę, histydynę, izoleucynę, lizynę, metioninę, fenyloalaninę, prolinę, serynę, treoninę, tyrozynę, tryptofan, tourynę, walinę, a-alaninę, glutaninę, b-alaninę, kwas gamma-aminomasłowy, asparginę. Znajdują się w nim również witaminy: B1,B2,B6,B12, PP, Biotyna, Niacyna, Inozytol, Kwas foliowy. Składniki mineralne i hormonopodobne oraz enzymy (askorbinoksydaza, amylaza, inwertaza, katalaza, salicynaza, proteazy). W mleczku pszczelim jest spora zawartość kwasu pantotenowego, nikotynowego i inozytolu. Mimo wielu badań mleczko pszczele nadal jest mało poznane.
       Mleczko pszczele "odkrył" i zapewnił mu rozgłos pszczelarz francuski dr Caillas z Orleanu pisząc pracę pt. "Pszczoły źródłem młodości i witalności", którą wydał w 1953r.
Wielu uczonych zainteresowało się tym produktem wykorzystując go w badaniach i leczeniu, miedzy innymi nerwic, owrzodzeniach dwunastnicy a w zasadzie uznano go za panaceum na wszystko. Przemysł kosmetyczny produkował wiele kremów i preparatów regenerująco - odmładzających (głównie kremy przeciw zmarszczkom) używając więcej nazwy aniżeli samego mleczka do tych kosmetyków co w efekcie spowodowało umniejszenie wartości tego produktu w opinii publicznej.
       Mleczko pszczele produkuje się w ten sposób, że rodziny pszczele pozbawia się matki pszczelej, następnie poddaje się pszczołom miseczki matecznikowe z larwami pszczół. Pszczoły chcąc pozyskać nowe matki pszczele podlewają obficie larwy w tych miseczkach i potem z tych komórek wybiera się specjalną łyżeczką lub odsysaczem mleczko pszczele, które następnie suszymy w -40 C⁰ (liofilizujemy) i tak przygotowane możemy stosować w różnych formach - proszku, tabletkach i innych. Mleczko pszczele można również mieszać z miodem w którym bardzo dobrze jest konserwowane, a podawane w ten sposób ludziom najlepiej przyswajalne.
       Mleczko pszczele działa przede wszystkim adaptogennie. Powoduje usunięcie zmęczenia, poprawy wzroku, lepszego samopoczucia i koncentracji. Należy go stosować przy bezsenności, wyczerpaniu fizycznym i wyczerpaniu nerwowym, nerwicy depresyjnej, neurastenicznej, lękowej, schizofrenii. Polecane jest szczególnie w okresie rekonwalescencyjnym po ciężkich chorobach i zabiegach chirurgicznych, a również pomaga chorym z nadciśnieniem tętniczym i arytmią serca. Stosuje się go w przypadku niedokrwistości z niedoboru żelaza, anemii złośliwej, zaburzeniach krzepnięcia krwi, chorobie wieńcowej, zapaleniu żył, zapaleniu trzustki, zapaleniu dróg żółciowych, niepłodności i obniżenia potencji u mężczyzn.
       Dawkowanie prewencyjne to 25 - 100 mg dziennie, a leczniczo 50 - 250mg dziennie w dwu - trzech dawkach. Mleczko pszczele najlepiej stosować świeże pod język (możliwe tylko w sezonie letnim, maj - czerwiec -lipiec-sierpień) lub w postaci pastylek, proszku, kapsułek, kropli. Przyjmować należy najlepiej rano na czczo. Zewnętrznie stosujemy kremy dwa razy dziennie. Miód z mleczkiem pszczelim pomaga przy astmie oskrzelowej, jedna łyżka stołowa dziennie, dzieci pół łyżeczki.
W sprzedaży można spotkać Apivit - tabletki do ssania, Apivit P (mleczko pszczele z pyłkiem kwiatowym) również tabletki do ssania. Mleczko Pszczele - liofilizowane w proszku, Royal Jely - w płynie.
Nie należy mleczka pszczelego podawać przy ostrych chorobach zakaźnych, alergiach. Uczulenie może się objawiać bólami brzucha, nudnościami, a nawet wymiotami i biegunkami.

Jacek Nowak
Pasieka "BARĆ" Kamianna